Suriname

Charlotteville, 12 januari 2010

Wat is Suriname toch een bijzonder land! We zijn er ruim een maand geweest, iedereen is zo gastvrij! Daarnaast is het natuurlijk ook erg leuk dat je gewoon Nederlands kunt praten. We liggen bij het plaatsje Domburg, een vroegere plantage. Er is een pleintje met schitterende mahoniebomen van een paar honderd jaar oud. Het was eens de ‘laan’ vanaf de waterkant naar het landhuis van plantage Domburg. Aan het pleintje ligt Rita’s restaurant, Rita en Robert runnen dit restaurant met heerlijke Javaanse gerechten als bami en nasi met saté, baka bana en natuurlijk ook kip. We hebben gedurende die maand dan niet op de boot gekookt. Er liggen een tiental andere Nederlandse boten, waaronder de Sterling van Nick en Huigje en de Fides van Ton en Akke (!). Zij zijn al 12 jaar aan het varen, dus wat dit betreft zijn wij eigenlijk maar beginners. Nettie en Jelle van de Marlijn zijn gebleven, zij wonen op de boot en werken op het land.

Na aankomst is de eerste activiteit ’inklaren’ bij Vreemdelingendienst, Suriname staat bekend om haar bureaucratie en dat klopt helemaal. Dus een dag na aankomst namen wij het busje naar Parimaribo. Het openbaar vervoer systeem in Suriname is net als in veel soortgelijke landen voor een belangrijk gedeelte gebaseerd op particuliere busjes. Men rijdt er links, dus dit zijn allemaal oude en rokerige Japanse Isuzu busjes waar ca 30 personen in passen. Een ritje kost SRD 2,5 dat is ongeveer Euro 0,60 ( 1 Euro = 4 SRD). Als het rustig is rij je in een half uur naar het centrum van Parimaribo, Parimarbo is echter helemaal verstopt, een rit kan dus ook 1,5 uur duren. Op de terugweg vanuit Paramaribo zit je een beetje als een haring in een ton, want de busjes vertrekken pas als ze vol zijn. Bij de Vreemdelingendienst overhandigen wij onze ‘crewlist’. Nadat deze is afgestempeld gaan we naar het visumbureau in het centrum, we hebben voor ieder van ons een formulier ingevuld en geven deze af met pasfoto’s. Vervolgens dienen we per persoon 30 euro contant te betalen voor het visum. Dus eerst naar een bank om euro’s op te nemen, de betaling dient te gebeuren bij de Centrale Bank van Suriname en als wij daar om 12.31u aankomen zijn wij één minuut te laat en dus gesloten. De volgende dag zit ik nu alleen om 7.30u in de bus. Om 9.00u ben ik bij de Centrale Bank, betaal netjes en met betalingsbewijs naar het visumbureau. Ze zullen proberen het die dag nog te regelen en inderdaad om 13.30u zijn de fraaie visa gereed. Vervolgens met het busje naar de Vreemdelingendienst, daar mis ik een kopie dus eerst nog naar het winkelcentrum voor een kopietje. Als de paspoorten zijn afgestempeld weer met het busje naar het centrum, vervolgens met een ander busje in de avondspits naar Domburg. Als ik aankom bij Rita’s restaurant wordt me medegedeeld dat ik nog geluk heb met het inklaren, diverse mensen zijn er zelfs drie dagen mee bezig geweest.

Met Kees en Trees van de Rebel vieren we Sinterklaas, in Suriname heet dit feest ‘kinderdag’. De zak met cadeautjes wordt door een ‘wit pietje’ via het luik van de opbouw aan een touw gebracht. Diverse gedichtjes worden voorgelezen en we lachen heel wat af.

Rita’s zus, Loes, is lerares op de Openbare School Laarwijk, aan de andere kant van de rivier. Lotte en Silke mogen daar naar school. Met een groen/wit geruit schooluniform melden zij zich ‘s ochtends om 7.30u. Met de andere juffen varen zij met de schoolboot naar de overkant, daar hebben zij les van 8.00u tot 12.30u. Op het schooltje zitten 27 leerlingen, er is een kleutergroep, een combinatiegroep van klas 1 en 2 en een groep van klas 5 en 6 waar Lotte en Silke in zaten. Bij aardrijkskunde hebben ze de provincies geleerd van Suriname, bij geschiedenis hoorden ze de mythe van de koning die in het binnenland zou wonen en elke dag in een bad van goud zwom, hetgeen het begin was van de grote goudkoorts, velen stierven aan malaria en andere ziektes. Een dag later speelden Lotte en Silke al bij een nieuw vriendinnetje Sarah. Jolanda, haar moeder, laat ons hun huis zien. Bij Laarwijk is geen aansluiting op een waterleiding, dus regenwater wordt verzameld in grote tonnen. Elektriciteit is er ook niet, dus maakt men gebruik van een generator. Ze hebben kippen en doksen (=eend). Andy gaat regelmatig jagen op zwijn en boskip en andere dieren. Groentes verbouwd men zelf op hun ‘kostgrondje’ en fruitbomen zorgen voor sinaasappels, bananen en pomme, een soort zoete grapefruit. Jolanda en Andy hebben ons later uitgenodigd om oud en nieuw te vieren.

Ook ontmoeten we Sophia, zij en haar man liggen met hun boot aan een zelfgemaakt eiland van 150.000 petflessen. Het ziet er hartstikke leuk uit, er is een terras op aangelegd en een leuke tuin. Ze hebben er een milieuproject van gemaakt en hebben veel aandacht gekregen van TV en de pers. Plastic zwerfafval is een groot probleem in Suriname.

Het weekend erna gaan we samen met Kees en Trees van de Rebel een weekend weg onder leiding van Steve en Yvie, ook hun kleinzoon Jonathan gaat mee. Onderweg kopen we een enorme meloen en bij Carolina steken we met een bootje de rivier over. Er ligt een prachtige brug, maar een zandschip is tegen een peiler aangevaren waardoor een deel van de brug is ingestort. Het zandschip is hierbij gezonken, boven wonder zijn hier geen gewonden gevallen. Men weet echter niet hoe het afgebroken brug gedeelte gelicht kan worden, er is een flink kraanschip voor nodig, maar die kan er niet komen doordat een andere brug de doorvaarthoogte beperkt. We bezoeken de Jodensavanne, deze oorspronkelijk Portugese joden vluchtten uit Brazilë vanwege het katholicisme en waren de eerste immigranten in Suriname. Daarna hebben we hout gesprokkeld voor de BBQ en zijn we doorgereden naar Blaka Watra (=zwart water), waar we heerlijk gezwommen hebben. Na de BBQ hezen wij onszelf in onze hangmatten, voorzien van een klamboe. De volgende dag zijn we naar de dam van het Brokopondomeer gere, dit is een groot stuwmeer van 100 bij 50 km aangelegd voor elektriciteitswinning. Vele boomtoppen komen boven het wateroppervlakte uit en geeft het een beetje een luguber gezicht, onder water liggen nog complete dorpen. Vlak bij Paramaribo wordt bauxiet gewonnen, de belangrijkste grondstof voor aluminium en in WO II van strategisch belang voor de bouw van vliegtuigen.

We gaan samen met Kees en Trees naar Kabeleboo, een fraai resort op een uur vliegen van Parimaribo. We ontmoeten Bea en Robert, Bea is geboren in Suriname. Ook ontmoeten we Anne en Isabel, zij hebben stage gelopen bij een basisschool in Parimaribo en vliegen voor de kerst nog terug. We zien het wrak van een Beachcraft vliegtuig, wat bij de aanleg in de jaren 60 is neergestort. We hebben een wandeling naar de rivier waar we kunnen zwemmen en met een korjaal, een uit een boomstam vervaardigde smalle lange boot met buitenboordmotor, varen we weer terug naar de lodge. De volgende dag beklimmen we de ‘Misty Mountains, ruim 500m hoog, we dalen daarna af en kunnen het zweet afspoelen in een waterval. Daarna weer terug, al met al lopen we die dag een uur of acht, voor Lotte en Silke best wel zwaar. We worden behoorlijk lek geprikt door de muggen, ondanks de nodige kleding en antimuggenspul. Op 18 december is Trees jarig, de avond daarvoor versieren we haar stoel en hangen we slingers op. Na een feestelijk ontbijt met cadeautjes vliegen we terug, Trees mag naast de piloot zitten.

In Almere heeft Akke Rabinder en Maricella ontmoet, wij zijn uitgenodigd voor het welkomstfeest van hun zoontje Sidhart van 6 maanden. Dit feest wordt gehouden bij zijn broer. De haren van Sidhart worden liefdevol afgeschoren, met deze Hindoestaanse plechtigheid verliest het kindje het ‘onreine’. Er is een enorm feest en natuurlijk eten we ook heerlijke roti.

Kerst wordt gevierd met een grote barbecue bij Rita’s Restaurant, we zijn met ruim 30 man. Tweede kerstdag op het vroege tijdstip van 7.30u hebben we een ontbijt en een rondleiding door het oude centrum van Parimaribo. We bezoeken vele historische panden, in elk pand krijgen we een toelichting, vaak door iemand in originele klederdracht. Trees heeft last van haar hand en we gaan langs bij de huisartsenpost van het ziekenhuis die middag. Silke heeft daar ook een consult bij een zeer aardige huisarts, zij heeft last van een insectenbeet. Later blijkt dit een larf van de Deratobia hominis (vlieg) te zijn die zich via een ander insect zijn eitjes op de huid laat brengen en zich ingraaft om als pop uit te groeien. Compleet onschuldig omdat het zichzelf en omgeving schoon houdt. Ze verliest ’s nachts wel aardig wat bloed, gelukkig houdt Akke de wondjes goed schoon. Zo sterven ze af en kon er een uitgehaald worden. Lotte gaat ook onder het ‘mes’. Er zitten drie sandfleas in haar voet, de dochter van Yvie, die verpleegster is, herkent ze meteen en helpt bij het verwijderen.

Oud en nieuw vieren we bij Jolanda en Andy in Laarwijk. Ze hebben zoveel eten dat de hele zeilgemeenschap mee had kunnen eten. Alles vers (!) en heerlijk; schalen met doksen, kip, kaaimansaté, zwijn, macaroni, rijst, bami, frites, roti met ‘inhoud’, cake, verse kokossap, verse vruchtenpunch, banaanchips, rijstchips etc. Fantastisch allemaal! Andy verteld veel over het leven op Laarwijk en tradities. De meevierende ‘vrijgezelle’ jongens zijn daar als eigens zoons. Zij zijn er dan ook bijna iedere dag wel te vinden. Om 24.00 uur een reuze klapper, als traditie, om de boze geesten weg te jagen. Als we om twee uur in onze boot willen stappen, zien we dat deze helemaal in de modder ligt. Volle maan, super laag water! Het lukt nog net om, glijdend over het modderwater weg te komen. De volgende dag als Lotte daar nog even gaat spelen, krijgen we weer van alle lekkers mee!

De dag na Nieuwjaar hebben we een rondvaart met de Surinaamse schrijfster Cynhia McLeod, zij heeft o.a. het boek ‘Hoe duur was de suiker’ geschreven, een historische roman over de slavernij. We bezochten o.a. de gerestaureerde plantage Frederiksoord, Cynthia McLeod kon op humoristische wijze de opkomst het einde van de plantages verwoorden. In 1726 was de top van het aantal plantages, 720! Doordat er op elke blanke vrouw 20 blanke mannen waren, kwamen er al snel kinderen met een zwarte moeder en een blanke vader. In het bevolkingsregister werd de naam van de moeder niet vermeld, uitsluitend die van de blanke vader. Bij de afschaffing van de slavernij, door Nederland pas in 1863, was 80% van de bevolking ‘gekleurd’.

Op 4 januari vertrekken we uit Suriname voor de 480 mijl naar Tobago. Het waait behoorlijk (ca 25 knoop) en door de Guyana stroom van 2 knoop mee leggen we in 48 uur 420 mijl af! Onderweg krijgen we problemen met één van de roeren waardoor we het laatste stukje alleen op de fok varen. We raken ook nog een balk waardoor er schade is aan de boeg. Dat betekent dat we binnenkort uit het water moeten! Inmiddels genieten we van heerlijk blauw zwemwater en de zon! De Surinaamse muggen missen we niet! Wel zullen we het verse fruit en het andere heerlijke eten gaan missen!